Mosteiro de San Pedro de Rocas

Grazas a unha lápida fundacional, sabemos que no ano 573 seis homes herdan este lugar, o que nos leva a pensar no inicio dunha posible vida en comunidade. É San Pedro de Rocas un dos primeiros lugares en Galicia en que se produce o paso da vida en solitario á vida en grupo.

No século IX a vida rexurde no conxunto de Rocas en tempos de Afonso III o Magno, cando habería que facer mención á figura do cabaleiro Gemodus, que aparece como restaurador do mosteiro.

Desde o século X, San Pedro de Rocas foi un mosteiro sempre dependente de Celanova, aínda que durante parte do século XII estivo vinculado co de Santo Estevo de Ribas de Sil.

A finais do século XV impúxose en Galicia a reforma beneditina, o que supuxo a agrupación de mosteiros e San Pedro de Rocas quedou incorporado como priorado administrativo a San Salvador de Celanova. Termina a vida do cenobio como mosteiro autónomo, pasando a ser unha parroquia rexida por monxes até a desamortización.

O mosteiro sufriu varios incendios importantes. Un deles, no século X, destruíu o arquivo. En 1928 temos documentado outro que será fulminante e reduce San Pedro de Rocas a un estado deplorable. Tómase a decisión de non restaurar a igrexa e edificar unha nova, máis sinxela, en Quinta do Monte. Alí serán trasladadas as campás e construirase un novo cemiterio.

O primeiro que nos atopamos ao chegar é o que se coñece como Casa Prioral, edificio de finais do século XVII que probablemente ocupa o solar onde estaba o primitivo mosteiro, que desapareceu tras ser destruído nun dos múltiples incendios que arrasaron este lugar. Na actualidade acolle un centro de interpretación de Ribeira Sacra.

Ao seu lado está a igrexa que é con toda seguridade a parte máis importante do conxunto arquitectónico. A finais do século VI non existiría nada do que actualmente conforma o conxunto fóra das covas. Tres covas escavadas na montaña e nelas vivirían seis homes, facendo unha vida semicomunitaria ou talvez xa en completa comunidade. Sabemos que estes constituían un grupo cristián. A igrexa foi conformada tal e como a vemos hoxe en día entre os séculos XII e XIII. Dotouse ás naves dunha fachada por medio de arcos engadidos en dous dos accesos ás mesmas. Ten unha capela central e dous laterais. Mirando de fronte desde a porta de acceso, na capela lateral esquerda atópase un sepulcro baixo un arco, quizais o de Gemodus. Na parede que queda baixo o arco, entre os anos 1175 e 1200, realizouse unha pintura mural, sen precedentes en Galicia, que ten a peculiaridade de ser o único mapamundi mural que ata agora se coñece de época románica. O mapa describía a diáspora apostólica, aínda que os problemas de humidade deteriorárono.

Outra das peculiaridades de San Pedro de Rocas é que conserva no piso da igrexa unha serie de sepulcros antropomorfos.

A fachada actual da igrexa erixiuse no século XIX e foi concibida imitando o estilo construtivo da Casa Prioral.

O campanario foi, e probablemente será, o símbolo deste mosteiro. Aínda que se trata dunha espadana bastante frecuente en Galicia, faina diferente de todo o que ata agora poidamos ter visto a súa localización, xa que se atopa sobre un monólito de rocha natural de gran altura.

Outro dos espazos de obrigada visita é a fonte de San Bieito, da que se di que as súas augas son milagrosas. É un chafariz natural onde vén a auga por entre os penedos. Esta fonte dedicouse por tradición dos aldeáns a San Bieito. Antigamente dicían que a quen metía unha verruga na auga e rezaba un Nosopai, él curábao.

Podes facer unha visita virtual en 360º premendo eiquí.